TAVUK KARASI (RETİNİTİS PİGMENTOSA-RP) GÜNCEL TEDAVİDE NELER VAR?
• VİTAMİN A PALMİTAT
Yapılan çalışmalarda (Günde 15.000 IU) yararlı bulunmuştur. Günümüzde Türkiye de de satılan tek bir preparat mevcuttur. A vitamin palmitata eklenen luteinin de yararlı olabileceği konusunda çalışmalar vardır.
Satılan çoğu vitaminlerde A vitaminin ön maddesi (beta-karoten) bulunduğu ve ayrıca E vitamini de eklenmiş olduğu için bu bu vitaminleri önermemekteyiz.
Ayrıca yaşlılarda kemik erimesi, hamilelikte çocukta malformasyonlar, sigara içenlerde ise kansere neden olabildiği için Vit A palmitat da dikkatli kullanılmalıdır.
• SİGARA
Kesinlikle içilmemelidir. Bazı uzun süreli kullanımı retinaya zarar veren ilaçların (klorokin, tamoksifen, retinoidler, klorokin, erektil disfonksiyon ilaçları ve vigabatrin)kullanımı konusunda da dikkatli olunmalıdır.

• RUTIN GÖZ KONTROLLERİ
Retinitis pigmentosa’nın halen kesin bir tedavisi olmasa da, hastalar muayenelerini ihmal etmemelidirler. Miyopi, katarakt, kistoid maküla ödemi (görme merkezinde sıvı toplanması) gibi durumların takibi ve tedavisi ve ilerleme hızının anlaşılabilmesi ancak bu şekilde mümkün olur.
• YARDIMCI GÖZLÜKLER
Görme kalitesini arttırmada oldukça yararlıdır. Ev ortamı içinde 511-527 nm UV yi filtre eden amber renkli gözlükler kontrastı arttırarak etkili olur. Gün ışığında ise 550 nm’ye kadar dalga boyunu filtre eden nanometre kontrollu ve yan tarafları kapalı olan gözlükler yararlı olmaktadır.

Bunun dışında az görme kliniklerinde uygulanabilecek teleskop gözlükler, büyüteçler, özel monitörler (bilgisayara bağlı görme sistemleri) ve ışıklandırma teknikleri de günümüzde hastanın günlük yaşantısında fark yaratmak üzere rehabilitasyonda yerini almıştır.
• eSight4
Başın üzerine takılan iki yüksek rezolusyonlu kamerayla dış ortamı algılamaya yarar.


• OrCam MyEye3 Pro
Orcam firması tarfından geliştirilen ve gözlük çerçevesine takılabilen bir sistemdir. 100 kayıtlı yüzü tanıma ve 150 sık kullanılan objeyi hafızada tutma özelliği vardır. Az görenlere yönelik önde gelen yardım, sesli komut, el hareketleri veya dokunmatik çubukla etkinleştirilebilen çok çeşitli okuma yetenekleri sağlar. Metne tarama özelliği ile metnin her yüzeyinden, her noktasından okumaya başlar.


• RETİNA İMPLANTLARI (MİKROÇİPLER)
Araştırma ve teknolojideki yeni ilerlemeler ortaya çıktıkça, görme yeteneğinin geri kazanılmasından sorumlu farklı hücreleri ve beyin bölgelerini uyarmanın yeni yollarını keşfetmek ilgi çekici bir konu haline gelmiştir. Retinal protezlerin evrimi yıllar boyunca o kadar önemli oldu ki, her yeni geliştirilen ürün daha büyük bir şeyin basamak taşı olarak görülmektedir.
• Argus II Retina implantı
Görmeyi tümüyle kaybetmiş, yalnız ışık hissi olan gözlerde uygulanmaktadır. Retina üzerine yerleştirilen bir implanttır ve FDA onayı vardır. 30 hastadan 24’ünde olumlu geriş dönüşler olmuş ve 5 yıllık deneme süresinde başarılı bulunmuştur. Hastalar bir gözlük aracığıyla çevreyi algılar ve cihazdan yararlanabilmek için hastaların özel eğitim almaları gerekir.
• Retina implant AG
Almanya’da geliştirilmiştir, retinanın altına yerleştirilir. Ayrıca kamera aparatı gerekmez, böylece kişiler kendi göz hareketleriyle görüntüyü yakalayabilir. Bu da cihaza diğerlerine göre üstünlük sağlamaktadır.
İLAÇLAR VE YENİLİKLER 2024
• NACUITY ORAL ANTİOKSİDAN TERAPİ İÇİN KLİNİK ÇALIŞMAYÜRÜTÜYOR
N-asetilsistein-amid (NACA) olarak bilinen molekül, retina hücrelerini oksidatif strese karşı koruyarak görme kaybını yavaşlatmak için tasarlanmıştır.
• Brimonidin tartrat Bir göz damlası olarak sinir lifi koruyucu etkisi olan bu ilaç, yavaş salınımlı minik bir cihaz şeklinde göz içine bırakılmaktadır. Çalışmalar henüz faz iki düzeyindedir. Yan etkileri vardır ve teknik zorlukları vardır.
• Recombinant human nerve growth factor (hNGF) fotoreseptörlerin (ışık algılayıcılar) yaşam süresini uzattığı düşünülmektedir. Çalışmalar sürmektedir.
• KÖK HÜCRE TEDAVİLERİ VE PRP
Deneme aşamasında ve çok az sayıda hastayla sınırlıdır ve başarılı sonuçlar, kesin sonuçlar yetersizdir. Aralık 2022 itibarıyla kök hücre tedavisinin RP için potansiyel bir tedavi olduğuna ilişkin 12 aktif uluslararası klinik çalışma yürümektedir.
• Sonuçlar çok az da olsa umut verici olmasına rağmen, bu tedavi şekliyle ilişkili tümör oluşumu, tümör baskılayıcı genlerin baskılanması ve bu hücrelerin üretimi sırasında onkogenlerin uyarılması gibi komplikasyonlar hala mevcuttur.
• Multipotent kök hücreler gibi bazı kök hücre türlerinin, retinanın zaten zarar görmüş olduğu bir durumda çok riskli olan retina dekolmanına neden olduğu rapor edilmiştir.
• Etik aynı zamanda kök hücre araştırmalarının çok önemli bir yönü olup, uygulanabilir bir tedavi seçeneği olarak bu tedavinin karmaşıklığını daha da artırmaktadır.
• OCUSTIM Trans-korneal elektrik uyarısı
Retinaya elektriksel uyarı veren bu cihaz, bazı hastalarda görme alanını koruma ve iyileştirmede yararlı olabilmektedir. 6 ay süreyle haftada yarım saat elektriksel uyarı verildiğinde, sonuçlar anlamlı bulunmuştur.
• OPTOGENETİK
Işığı algılayan alglerin genleri retinaya transfer edilerek, ışığı algılamayan retina sinir hücrelerinin ışık algısı artrılmaya çalışılmaktadır. Çalışmalar ilerledikçe biyonik gözün yerini alabilecek gibi görünmektedir.
• ÜÇ ŞİRKET İLERİ RP İÇİN OPTOGENETİK TEDAVİLERİ İÇİN KLİNİK ÇALIŞMALAR YÜRÜTÜYOR
GenSight, Bionic Sight ve Nanscope, RP ve potansiyel olarak diğer retina hastalıklarına yönelik optogenetik tedavileri için klinik denemeler yürütüyor. Tedaviler, tavuk karası gibi rahatsızlıklardan dolayı tamamen kör olan kişilere görme sağlamak üzere tasarlanmıştır. GenSight ve Bionic Sight, fotoreseptörlerinin tamamını kaybetmiş hastalarda ganglion hücrelerine ışık hassasiyeti kazandırarak çalışacak şekilde tasarlandı. Nanoskop bipolar hücreleri hedef alıyor. Her üç şirket de erken aşamadaki denemelerinde bir miktar geri kazanılmış görme bildirmiştir. Nanscope, 2024’ün ikinci yarısında yaklaşımı için FDA onayı almayı planlamaktadır.
• GEN TEDAVİLERİ
Gen tedavilerinin yapılabilmesi için önce hastalığı yapan genin belirlenmesi gerekir.
– JOHNSON & JOHNSON, BEACON VE 4DMT, XLRP GEN TERAPİSİ
– OCUGEN OCU400 NR2E3 GEN TERAPİSİ KLİNİK ÇALIŞMALARINI YÜRÜTÜYOR