EPİRETİNAL MEMBRAN NEDİR?

Gözde detaylı keskin ve renkli görmeyi sağlayan merkezi retina bölgesi olan makülanın (sarı noktanın)  üzerinde parlak ve saydam zar şeklinde bir doku gelişmesine epiretinal membran veya epimaküler membran adı verilir. Oluşan bu zar, altındaki maküla bölgesinde çekintilere neden olur ve normalde pürüzsüz bir yüzeye sahip olan makülada kırışıklığa yol açar.
Epiretinal membran kimlerde görülür?

50 ile 70 yaş arasındaki sağlıklı bireylerin yaklaşık %5’inde eşlik eden herhangi bir göz hastalığı bulunmamakla birlikte sebebi tam aydınlatılamayan epiretinal membran gelişme riski vardır. (idiopatik epiretinal membran). 50 yaşın üzerinde %2 olan oran, 75 yaşın üzerinde %25 düzeyine çıkar .

En sık nedeni gözdeki yaşlanma sonucu vitreus jelinin (göz içi sıvısının) retinadan ayrılmasıdır. Ayrıca diyabet, retina damar tıkanıklıkları, yırtıklı retina dekolmanı, göz travmaları, göz içi enflamasyonlar (üveit-göz iltihabı), tümörler, retinaya uygulanan lazer tedavisi ve vitreoretinal cerrahi sonrası gelişebilir (sekonder epiretinal membran).

Yapılan çalışmalarda retina dekolmanı cerrahilerinin sonrasında %2-3 oranında epiretinal membran geliştiği bulunmuştur.

EPİRETİNAL MEMBRAN BELİRTİLERİ NELERDİR?

Bazı hastalarda makula önündeki epiretinal membranlar çok ince olduğundan hiçbir bulgu vermeden ve görmeyi azaltmadan yıllarca sessiz kalabilirler. Ancak, bazen zarlar kalınlaşmaya devam ederler ve makülada çekintiye yol açarak en sık bulgusu olan  görmenin azalmasına neden olurlar.  

Hastalar tipik olarak santral görmeyi engelleyen bir şeyin varlığından, görme hizasında karanlık alanlardan, cisimlerin eğri görülmesinden şikayet ederler. Okurken harflerde ve satırlarda eğrilmelere, televizyon seyrederken bulanık ve eğri görmeye neden olabilirler. Diğer önemli bulgular ise hastaların cisimleri olduklarından daha farklı; kırıklı, dalgalı gerçeğinden daha büyük veya daha küçük görmeleridir.

Hastaların büyük çoğunluğunda tek taraflı göz tutulumu izlenir.

EPİRETİNAL MEMBRAN TANISI NASIL KONULUR?

Epiretinal membran uzman göz doktorunuz tarafından yapılan retina muayenesinde saptanabilir. Göz muayenesini takiben damlalı göz dibi (göz arkası) muayenesi yapılır. Epiretinal membran olduğundan şüphe duyulur ise OCT (optik kohorens tomografi) ve/veya FFA (fundus floresein anjiyografisi) tetkikleri yapılır. OCT epiretinal membranın tanısında, retina muayenesi ve retina anjiyografisine göre çok daha hassas bir yöntemdir. Retina anjiyografisi diğer hastalıklardan ayırmada ve mevcut zarın yayılımını tespit etmek için gerekirse kullanılabilir.

 

EPİRETİNAL MEMBRAN SEYRİ VE TEDAVİSİ

Epiretinal membran görme azalması yapmıyor ise 4-6 aylık düzenli kontroller ile takip edilir. Özellikle semptomları hafif hastalarda ameliyat gerekmez. Bu hastalar izlenmeli, ameliyat için doğru zamanlama yapılmalıdır.

Epiretinal membran merkezi görme kaybı yapar ise bu hastalığın tek tedavisi ameliyatla bu zarın bulunduğu yerden temizlenmesidir. Bunun için lokal ya da genel anestezi altında vitrektomi ameliyatı (retina cerrahisi) yapılır. Bu ameliyatın sonuçları oldukça başarılıdır, çoğu olguda görme keskinliğinde ve kalitesinde hastayı memnun edecek bir düzey yakalanmaktadır. Ancak iyileşme için belli bir zaman gereksinimi vardır, görme oranında artış 6 ay ile 1 yıl arasında devam eder. Bazı vakalarda ise zarın tekrar oluşması şeklinde nüksler gelişebilir.

RİSKLER NELERDİR?

Epiretinal Membran nedeniyle vitrektomi (retina cerrahisi) ameliyatı olan hastalarda %3-5 arasında retina dekolmanı (retina ayrılması) gelişme riski vardır. Retina dekolmanı oluşan hastaların tekrar operasyona alınması gereklidir. Daha önce katarakt operasyonu olmamış hastaların çoğunda 1 yıl gibi kısa bir sürede katarakt ilerleyebilir ve katarakt operasyonuna gerek duyulabilir.

Bizi Yakından Tanıyın

Adana Retina Hekimleri

Prof.Dr. Özay ÖZ

GÖZ SAĞLIĞI ve HASTALIKLARI UZMANI

Op.Dr. Münevver ŞENKAL

GÖZ SAĞLIĞI ve HASTALIKLARI UZMANI